"İskefiye" sayfasının sürümleri arasındaki fark
(→İsmi) |
|||
| 3. satır: | 3. satır: | ||
==İsmi== | ==İsmi== | ||
| − | "Küçük tekne" anlamına gelen [[Rumca]] "Skafi" sözcüğü ile ortak kökene dayanmakla birlikte, morfolojisi itibarıyla orijinal isimlendirme; aynı sözün [[Latince]] versiyonu olan ve ''"eliptik formlu, tekne biçimli kap, çanak, oyuk, girinti"'' anlamlarına gelen "Scaphium" sözcüğünün çoğul formu '''[SCAPHIA]''' olmalıdır. Dolayısıyla, en erken yazılı kullanımı MS 1. yüzyılda görünen bu terimin<ref>David Whitehouse (1995) "Roman Glass Boats" Jurnal of Glass Studies c.37 s.133-135</ref>, Roma egemenliği döneminde aynı mevkiyi tanımlayan benzetimli bir [[Latince]] coğrafi isimlendirme olması en güçlü ihtimaldir. Telaffuzdaki '''[(İ)skafiya > (İ)skefiye]''' dönüşümü ise aynı bölgede sahil kesiminde karakteristik olan (A>E) ses değişimi eğilimi ile uyumludur. | + | "Küçük tekne" anlamına gelen [[Rumca]] "Skafi" sözcüğü ile ortak kökene dayanmakla birlikte, morfolojisi itibarıyla orijinal isimlendirme; aynı sözün [[Latince]] versiyonu olan ve ''"eliptik formlu, tekne biçimli kap, çanak, oyuk, girinti"'' anlamlarına gelen "Scaphium" sözcüğünün çoğul formu '''[SCAPHIA]''' olmalıdır. Dolayısıyla, en erken yazılı kullanımı MS 1. yüzyılda görünen bu terimin<ref>David Whitehouse (1995) "Roman Glass Boats" Jurnal of Glass Studies c.37 s.133-135</ref>, Roma egemenliği döneminde aynı mevkiyi tanımlayan benzetimli bir [[Latince]] coğrafi isimlendirme olması en güçlü ihtimaldir. Telaffuzdaki '''[(İ)skafiya > (İ)skefiye]''' dönüşümü ise aynı bölgede sahil kesiminde karakteristik olan (A>E) ses değişimi eğilimi ile uyumludur.<ref> Ahmet Mican Zehiroğlu (2021) "Trabzon Etimoloji Seçkisi" s.41</ref> |
==Tarihi== | ==Tarihi== | ||
09.57, 10 Mayıs 2021 tarihindeki hâli
Trabzon'un 30 km batısında bir sahil kasabasıdır.
İsmi
"Küçük tekne" anlamına gelen Rumca "Skafi" sözcüğü ile ortak kökene dayanmakla birlikte, morfolojisi itibarıyla orijinal isimlendirme; aynı sözün Latince versiyonu olan ve "eliptik formlu, tekne biçimli kap, çanak, oyuk, girinti" anlamlarına gelen "Scaphium" sözcüğünün çoğul formu [SCAPHIA] olmalıdır. Dolayısıyla, en erken yazılı kullanımı MS 1. yüzyılda görünen bu terimin[1], Roma egemenliği döneminde aynı mevkiyi tanımlayan benzetimli bir Latince coğrafi isimlendirme olması en güçlü ihtimaldir. Telaffuzdaki [(İ)skafiya > (İ)skefiye] dönüşümü ise aynı bölgede sahil kesiminde karakteristik olan (A>E) ses değişimi eğilimi ile uyumludur.[2]
Tarihi
Osmanlı dönemi öncesinde İskefiye sahilinde bir iskele veya kıyı yerleşimi olduğuna dair bir kayıt yoktur. Ancak Trabzon İmparatorluğu döneminde, başkentin batı yönünde önemli bir savunma hattı olan Yoroz Burnu'nun hemen önünde yer alması nedeniyle stratejik bir bölge olduğu anlaşılmaktadır. Bugünkü kasaba yerleşiminin 2 km batısında kalıntıları bulunun Klita Kalesi de o dönemde, aynı savunma hattının bir ön unsuru olarak gözetleme ve iletişim işlevini üstlenen küçük bir askeri garnizona ev sahipliği yapmış olmalıdır.
İlk kez Osmanlı döneminde küçük bir pazar yeri olan İskefiye'nin bahsinin geçtiği en eski yazılı belge 1759 tarihli bir mahkeme kaydıdır.[3] Sonrasında özellikle keten dokumacılığı ve ticareti ile gelişerek küçük bir kasaba haline gelmesi ise 19. yüzyıl ortasında gerçekleşmiştir.[4]
Tavsiyeler
- Nerede Ne Görülür? :
Gelita / Klita kale
Kaynakça
- ↑ David Whitehouse (1995) "Roman Glass Boats" Jurnal of Glass Studies c.37 s.133-135
- ↑ Ahmet Mican Zehiroğlu (2021) "Trabzon Etimoloji Seçkisi" s.41
- ↑ Emre Yürük (2014) "Trabzon-Giresun-Gümüşhane Eksenindeki Ayan Aileleri ve Faaliyetleri(1750-1800)" s.75
- ↑ Nazmiye Aydın (2019) "Trabzon'da Yok Olan Dokuma Sanatı: 'Ketan'" s.581