"Dimitri Miço Parçalidi" sayfasının sürümleri arasındaki fark
(→Hayatı) |
|||
| 8. satır: | 8. satır: | ||
'''1903''' yılında [[Trabzon]]'da doğdu. | '''1903''' yılında [[Trabzon]]'da doğdu. | ||
| − | '''1923''' tarihinde Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan [[1923 Nüfus Mübadelesi|Nüfus Mübadelesi]] anlaşması sonucu gerçekleşen karşılıklı zorunlu göç kapsamında memleketini terk etti ve '''1924''' yılında ailesiyle birlikte Selanik'e yerleşti. Orada aynı yıl hukuk eğitimi görmeye başladı. İlerleyen yıllarda siyasi faaliyetleri ve sendikal örgütlenmeye yönelik girişimleri nedeniyle sık sık tutuklandı, hapis yattı. Özellikle Kavala çevresinde, tütün işçilerinin sendikal örgütlenmesine ön ayak oluşuyla adını duyurdu. '''1932''' seçimlerinde Kavala'dan milletvekili seçildiğinde de yine hapisteydi. | + | '''1923''' tarihinde Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan [[1923 Nüfus Mübadelesi|Nüfus Mübadelesi]] anlaşması sonucu gerçekleşen karşılıklı zorunlu göç kapsamında memleketini terk etti ve '''1924''' yılında ailesiyle birlikte Selanik'e yerleşti. Orada aynı yıl hukuk eğitimi görmeye başladı. İlerleyen yıllarda siyasi faaliyetleri ve sendikal örgütlenmeye yönelik girişimleri nedeniyle sık sık tutuklandı, hapis yattı. Özellikle Kavala çevresinde, tütün işçilerinin sendikal örgütlenmesine ön ayak oluşuyla adını duyurdu. '''1932''' seçimlerinde Kavala'dan ilk kez milletvekili seçildiğinde de yine hapisteydi. |
| − | '''11 Şubat 1934''''de Komünist Parti'nin Kavala şehri belediye başkan adayı olarak katıldığı yerel seçimleri kazandı ve henüz 29 yaşındayken Yunanistan tarihinde seçimle iş başına gelmiş ilk Komünist belediye başkanı oldu. Ancak kısa sürede hükümet tarafından görevden el çektirilerek sürgün cezası aldı ve yerine kayyum atandı. Bunun üzerine illegal mücadeleye dahil oldu ve Yunanistan Komünist Partisi | + | '''11 Şubat 1934''''de Komünist Parti'nin Kavala şehri belediye başkan adayı olarak katıldığı yerel seçimleri kazandı ve henüz 29 yaşındayken Yunanistan tarihinde seçimle iş başına gelmiş ilk Komünist belediye başkanı oldu. Ancak kısa sürede hükümet tarafından görevden el çektirilerek sürgün cezası aldı ve yerine kayyum atandı. Bunun üzerine illegal mücadeleye dahil oldu ve Yunanistan Komünist Partisi'nin merkez komitesine alındı. |
| − | '''1938''' yılında tekrar tutuklandı ve hapse atıldı. Alman işgali süresince tutsaklığı devam etti. '''Mart 1944''''de hapishaneden kaçarak Nazi işgaline karşı direniş hareketine katıldı. Kısa bir süre sonra da hareketin liderliğini üstlendi. | + | '''1938''' yılında tekrar tutuklandı ve hapse atıldı. Alman işgali süresince tutsaklığı devam etti. '''Mart 1944''''de hapishaneden kaçarak Nazi işgaline karşı direniş hareketine katıldı. Kısa bir süre sonra da hareketin liderliğini üstlendi. İşgalin sona ermesini takiben '''Aralık 1944''''te Atina kurulan kralcı hükümetle uzlaşma müzakerelerinde KP ve Direniş hareketi adına yer aldı. İngiltere gözetiminde geçici bir anlaşma imzalansa da kısa bir süre sonra iç savaş patlak verdi. Bunun üzerinde kuzeyde bazı bölgeler denetim altına alınarak Geçici Demokratik Hükümet kuruldu. Ancak iç savaş, [[Yosif Cuğaşvili|Stalin]] ile Batılı liderler arasında varılan alan paylaşımı mutabakatı nedeniyle hızla direnişçilerin aleyhine gelişti. Yenilginin kaçınılmaz olduğu son aşamalarda demokratik hükümetin başkanlığını üstlendi. |
| − | '''29 Ağustos 1949''''de nihai yenilgiyle sonuçlanan iç savaş sonrasında, diğer parti önderleriyle birlikte ülke dışına çıktı ve uzun süre | + | '''29 Ağustos 1949''''de nihai yenilgiyle sonuçlanan iç savaş sonrasında, diğer parti önderleriyle birlikte ülke dışına çıktı ve uzun bir süre sürgün hayatı yaşayacağı Sovyetler Birliği'ne geçti. Orada, iç savaştaki başarısızlıkla ilgili parti yönetimine yönelttiği eleştiriler sonucu, '''Ekim 1950'''de sürgün hükümeti başkanlığından azledildi. İki yıl kadar sonra da partiden ihraç edildi. Ancak '''1953'''te Stalin'in ölümü ile birlikte, Yunanistan Komünist Partisi devrildi ve yeniden yapılandı. Kendisi de bu süreçte, dışarıdan yönlendirici bir rol oynadı. |
'''Ekim 1971''''de yeniden alevlenen iç çatışmalar sırasında ülke genelinde tutuklanan komünist önderler arasındaydı.<ref>Martin Eve & Marion Sarafis (1990) "Background to Contemporary Greece" s.281</ref> | '''Ekim 1971''''de yeniden alevlenen iç çatışmalar sırasında ülke genelinde tutuklanan komünist önderler arasındaydı.<ref>Martin Eve & Marion Sarafis (1990) "Background to Contemporary Greece" s.281</ref> | ||
09.52, 21 Ağustos 2021 tarihindeki hâli
Dimitri (Miço) Parçalidi (1903-1980) Trabzon doğumlu siyasetçidir.
İsmi
Zaman içinde ismiyle bütünleşen "Miço" lakabı, gerçekte onun direniş ve iç savaş dönemlerinde kullandığı kod adıydı ve daha sonra siyasi yaşamı boyunca da o adla anıldı. Parçalidi soyadı ise günümüzde Maçka yakınlarındaki Hozari köyü ve Melese Deresi çevresinde yerleşik Parçali sülale adıyla benzerlik göstermekle birlikte bu konuda kesin bir bilgi yoktur.
Hayatı
1903 yılında Trabzon'da doğdu.
1923 tarihinde Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan Nüfus Mübadelesi anlaşması sonucu gerçekleşen karşılıklı zorunlu göç kapsamında memleketini terk etti ve 1924 yılında ailesiyle birlikte Selanik'e yerleşti. Orada aynı yıl hukuk eğitimi görmeye başladı. İlerleyen yıllarda siyasi faaliyetleri ve sendikal örgütlenmeye yönelik girişimleri nedeniyle sık sık tutuklandı, hapis yattı. Özellikle Kavala çevresinde, tütün işçilerinin sendikal örgütlenmesine ön ayak oluşuyla adını duyurdu. 1932 seçimlerinde Kavala'dan ilk kez milletvekili seçildiğinde de yine hapisteydi.
11 Şubat 1934'de Komünist Parti'nin Kavala şehri belediye başkan adayı olarak katıldığı yerel seçimleri kazandı ve henüz 29 yaşındayken Yunanistan tarihinde seçimle iş başına gelmiş ilk Komünist belediye başkanı oldu. Ancak kısa sürede hükümet tarafından görevden el çektirilerek sürgün cezası aldı ve yerine kayyum atandı. Bunun üzerine illegal mücadeleye dahil oldu ve Yunanistan Komünist Partisi'nin merkez komitesine alındı.
1938 yılında tekrar tutuklandı ve hapse atıldı. Alman işgali süresince tutsaklığı devam etti. Mart 1944'de hapishaneden kaçarak Nazi işgaline karşı direniş hareketine katıldı. Kısa bir süre sonra da hareketin liderliğini üstlendi. İşgalin sona ermesini takiben Aralık 1944'te Atina kurulan kralcı hükümetle uzlaşma müzakerelerinde KP ve Direniş hareketi adına yer aldı. İngiltere gözetiminde geçici bir anlaşma imzalansa da kısa bir süre sonra iç savaş patlak verdi. Bunun üzerinde kuzeyde bazı bölgeler denetim altına alınarak Geçici Demokratik Hükümet kuruldu. Ancak iç savaş, Stalin ile Batılı liderler arasında varılan alan paylaşımı mutabakatı nedeniyle hızla direnişçilerin aleyhine gelişti. Yenilginin kaçınılmaz olduğu son aşamalarda demokratik hükümetin başkanlığını üstlendi.
29 Ağustos 1949'de nihai yenilgiyle sonuçlanan iç savaş sonrasında, diğer parti önderleriyle birlikte ülke dışına çıktı ve uzun bir süre sürgün hayatı yaşayacağı Sovyetler Birliği'ne geçti. Orada, iç savaştaki başarısızlıkla ilgili parti yönetimine yönelttiği eleştiriler sonucu, Ekim 1950de sürgün hükümeti başkanlığından azledildi. İki yıl kadar sonra da partiden ihraç edildi. Ancak 1953te Stalin'in ölümü ile birlikte, Yunanistan Komünist Partisi devrildi ve yeniden yapılandı. Kendisi de bu süreçte, dışarıdan yönlendirici bir rol oynadı.
Ekim 1971'de yeniden alevlenen iç çatışmalar sırasında ülke genelinde tutuklanan komünist önderler arasındaydı.[1]
1978 yılında anılarını yayınladı.
22 Haziran 1980'de Atina'da öldü.
Eserleri
- Dipli Apokatastasi tis Ethnikis Antistasis (1978)
Kaynakça
- ↑ Martin Eve & Marion Sarafis (1990) "Background to Contemporary Greece" s.281