"Cumur" sayfasının sürümleri arasındaki fark
(→İçerik) |
|||
| 6. satır: | 6. satır: | ||
Kelimenin kökeninin, ölü [[Tzanlar|Tzan]] dilinde, "ezerek ufalamak" anlamındaki '''*Cum-''' fiil köküne dayanıyor olması muhtemeldir. Zira [[Tzanlar|Tzan]] dilinin, günümüzde yaşayan en yakın akrabası olan [[Megrelce]]'de de, aynı kökten türemiş gibi görünen [CUMORUA] sözcüğü "ezerek ufalamak" ve "küçük lokmalar halinde hızla yemek" şeklinde iki anlam taşır ki ikisi de [CUMUR] için uyumludur. Aynı kökü paylaşan benzer anlamlarda sözcüklere, Kolhis coğrafyasına komşu bölgelerdeki diğer dillerde de rastlanması, bu terimin veya fiil kökünün ortak bir Paleo Kafkasik menşei olabileceğine işaret eder. | Kelimenin kökeninin, ölü [[Tzanlar|Tzan]] dilinde, "ezerek ufalamak" anlamındaki '''*Cum-''' fiil köküne dayanıyor olması muhtemeldir. Zira [[Tzanlar|Tzan]] dilinin, günümüzde yaşayan en yakın akrabası olan [[Megrelce]]'de de, aynı kökten türemiş gibi görünen [CUMORUA] sözcüğü "ezerek ufalamak" ve "küçük lokmalar halinde hızla yemek" şeklinde iki anlam taşır ki ikisi de [CUMUR] için uyumludur. Aynı kökü paylaşan benzer anlamlarda sözcüklere, Kolhis coğrafyasına komşu bölgelerdeki diğer dillerde de rastlanması, bu terimin veya fiil kökünün ortak bir Paleo Kafkasik menşei olabileceğine işaret eder. | ||
| − | Ayrıca farklı yörelerde, yerel aksan farklılıklarına bağlı olarak; ''"Zumur, Çumur, Çimur"'' şeklinde farklı telaffuzlarına da rastlanır | + | Ayrıca farklı yörelerde, yerel aksan farklılıklarına bağlı olarak; ''"Zumur, Çumur, Çimur"'' şeklinde farklı telaffuzlarına da rastlanır. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== İçerik == | == İçerik == | ||
| − | Ana malzemeleri; fırınlanmış mısır unuyla tavada pişirilmiş taze mısır ekmeğinin sıcak içi, taze Minci peyniri ve tereyağıdır. | + | Ana malzemeleri; fırınlanmış mısır unuyla tavada pişirilmiş taze mısır ekmeğinin sıcak içi, taze Minci peyniri ve tereyağıdır. Ancak kimi yörelerde, yakın geçmişteki olağanüstü sosyal ve ekonomik koşullarda, malzemelerinde ve hazırlanışında bazı değişiklikler yapıldığı da görülmüştür. Ayrıca daha eski dönemlerde ilk orijinalinde de darı ekmeği kullanılmış olmalıdır. Zira, mısır bitkisinin bölgeye ulaşmasından önce ekmek yapımında kullanılan, kadim dönemlerden beri Kolhis coğrafyasının temel tahılı olan darıdır.<ref>Ahmet M. Zehiroğlu (2018) "Trabzon İmparatorluğu" c.3 s.46</ref> |
| − | + | == Tarih == | |
| + | Tarihsel gelişim sürecine dair kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, sözkökeni ve malzeme içeriği dikkate alındığında kadim bir geçmişe sahip olduğu muhakkatır. Karbonhidrat, protein ve yağ ihtiyacını tek porsiyonda bir arada ama gösterişsiz şekilde karşılayabilen cumurun bir saray yemeği olmadığı da kesindir. Geçmişte, kadim [[Kolhis|Kolh]] yaşam tarzının gereği olarak hızlı ve pratik hazırlanabilme özelliği ile revaçta olan, her öğün tüketilebilen tipik köylü yemeği iken; -doğal malzemelerine sadık kalındığı takdirde- günümüzde artık oldukça pahalı bir yemek sınıfındadır. | ||
| + | |||
== Tavsiyeler == | == Tavsiyeler == | ||
*'''Nerede Yenilir? :''' Menülerinde Doğu Karadeniz mutfağına ağırlık veren lokantalarda genellikle her zaman bulunabilir. | *'''Nerede Yenilir? :''' Menülerinde Doğu Karadeniz mutfağına ağırlık veren lokantalarda genellikle her zaman bulunabilir. | ||
03.45, 21 Mart 2021 tarihindeki hâli
Cumur, Doğu Karadeniz havzasının güney sahillerinde ve ayrıca bölgenin komşusu olan iç kesimlerde yaygın olarak tüketilen bir yemek türüdür. Farklı yörelerde çeşitli ilave içerikler eklense de, esas olarak ekmek içi, tereyağı ve peynir ile yapılır.
İsim
Kelimenin kökeninin, ölü Tzan dilinde, "ezerek ufalamak" anlamındaki *Cum- fiil köküne dayanıyor olması muhtemeldir. Zira Tzan dilinin, günümüzde yaşayan en yakın akrabası olan Megrelce'de de, aynı kökten türemiş gibi görünen [CUMORUA] sözcüğü "ezerek ufalamak" ve "küçük lokmalar halinde hızla yemek" şeklinde iki anlam taşır ki ikisi de [CUMUR] için uyumludur. Aynı kökü paylaşan benzer anlamlarda sözcüklere, Kolhis coğrafyasına komşu bölgelerdeki diğer dillerde de rastlanması, bu terimin veya fiil kökünün ortak bir Paleo Kafkasik menşei olabileceğine işaret eder.
Ayrıca farklı yörelerde, yerel aksan farklılıklarına bağlı olarak; "Zumur, Çumur, Çimur" şeklinde farklı telaffuzlarına da rastlanır.
İçerik
Ana malzemeleri; fırınlanmış mısır unuyla tavada pişirilmiş taze mısır ekmeğinin sıcak içi, taze Minci peyniri ve tereyağıdır. Ancak kimi yörelerde, yakın geçmişteki olağanüstü sosyal ve ekonomik koşullarda, malzemelerinde ve hazırlanışında bazı değişiklikler yapıldığı da görülmüştür. Ayrıca daha eski dönemlerde ilk orijinalinde de darı ekmeği kullanılmış olmalıdır. Zira, mısır bitkisinin bölgeye ulaşmasından önce ekmek yapımında kullanılan, kadim dönemlerden beri Kolhis coğrafyasının temel tahılı olan darıdır.[1]
Tarih
Tarihsel gelişim sürecine dair kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, sözkökeni ve malzeme içeriği dikkate alındığında kadim bir geçmişe sahip olduğu muhakkatır. Karbonhidrat, protein ve yağ ihtiyacını tek porsiyonda bir arada ama gösterişsiz şekilde karşılayabilen cumurun bir saray yemeği olmadığı da kesindir. Geçmişte, kadim Kolh yaşam tarzının gereği olarak hızlı ve pratik hazırlanabilme özelliği ile revaçta olan, her öğün tüketilebilen tipik köylü yemeği iken; -doğal malzemelerine sadık kalındığı takdirde- günümüzde artık oldukça pahalı bir yemek sınıfındadır.
Tavsiyeler
- Nerede Yenilir? : Menülerinde Doğu Karadeniz mutfağına ağırlık veren lokantalarda genellikle her zaman bulunabilir.
Kaynakça
- ↑ Ahmet M. Zehiroğlu (2018) "Trabzon İmparatorluğu" c.3 s.46