İskefiye
Trabzon'un 30 km batısında bir sahil kasabasıdır.
İsmi
"Küçük tekne" anlamına gelen Rumca "Skafi" sözcüğü ile ortak kökene dayanmakla birlikte, morfolojisi itibarıyla orijinal isimlendirme; aynı sözün Latince versiyonu olan ve "eliptik formlu, tekne biçimli kap, çanak, oyuk, girinti" anlamlarına gelen "Scaphium" sözcüğünün çoğul formu [SCAPHIA] olmalıdır. Dolayısıyla, en erken yazılı kullanımı MS 1. yüzyılda görünen bu terimin, Roma egemenliği döneminde aynı mevkiyi tanımlayan benzetimli bir Latince coğrafi isimlendirme olması en güçlü ihtimaldir. Telaffuzdaki [(İ)skafiya > (İ)skefiye] dönüşümü ise aynı bölgede sahil kesiminde karakteristik olan (A>E) ses değişimi eğilimi ile uyumludur.[1]
Tarihi
Osmanlı dönemi öncesinde İskefiye sahilinde bir iskele veya kıyı yerleşimi olduğuna dair bir kayıt yoktur. Ancak Trabzon İmparatorluğu döneminde, başkentin batı yönünde önemli bir savunma hattı olan Yoroz Burnu'nun hemen önünde yer alması nedeniyle stratejik bir bölge olduğu anlaşılmaktadır. Bugünkü kasaba yerleşiminin 1,5 km batısında kalıntıları bulunun Klita Kalesi de o dönemde, aynı savunma hattının bir ön unsuru olarak gözetleme ve iletişim işlevini üstlenen küçük bir askeri garnizona ev sahipliği yapmış olmalıdır.
İlk kez Osmanlı döneminde küçük bir pazar yeri olan İskefiye'nin bahsinin geçtiği en eski yazılı belge 1759 tarihli bir mahkeme kaydıdır.[2] Sonrasında özellikle keten dokumacılığı ve ticareti ile gelişerek küçük bir kasaba haline gelmesi ise 19. yüzyıl ortasında gerçekleşmiştir.[3]
Tavsiyeler
- Nerede Ne Görülür? : Karakteristik deseniyle adeta Trabzon ve çevre kasabalarının simgelerinden biri haline gelmiş olan Keşan kumaşının geleneksel tezgahlarda üretiminin sürdürüldüğü tek yer olan Zera köyü, İskefiye yakınlarındadır. Her sene 9 Ağustos günü "Keşan Festivali" adı altında düzenlen şenlikte başta şallar olmak üzere keşan kumaşından üretilen çeşitli hediyelik ürünler sergilenir.[4]
Kaynakça
- ↑ Ahmet Mican Zehiroğlu (2021) "Trabzon Etimoloji Seçkisi" s.41
- ↑ Emre Yürük (2014) "Trabzon-Giresun-Gümüşhane Eksenindeki Ayan Aileleri ve Faaliyetleri(1750-1800)" s.75
- ↑ Nazmiye Aydın (2019) "Trabzon'da Yok Olan Dokuma Sanatı: 'Ketan'" s.581
- ↑ Çağla Yılmaz (2017) "Trabzon’dan Bir Kadın ve Kültür Ekonomisi Örneği: Çarşıbaşı Keşanı" III. Uluslararası Genç Halkbilimciler Sempozyumu Bildirileri s.261-268