*Nana

Okune sitesinden
Okune (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 09.55, 8 Mayıs 2021 tarihli sürüm (→‎Yayılımı)
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Ana Tanrıça, MÖ 6000 civarı (Anadolu Medeniyetleri Müzesi)

*Nana, kadim Kolhis dillerinde ve Ön Kafkas dillerinin ortak temel sözcük haznesinde "Anne" anlamını taşır.

Günümüzde Orta Kolhis bölgesinde "Nana" şekliyle kullanımı devam ederken, kuzey kesimlerinde "Nan", güneyde ise "Nene" şeklinde telaffuz edilir ve aynı anlamda kullanılır.

Yayılımı

Kolhis dışındaki Paleo Kafkas kökenli diğer Batı asya dilleri için de belirleyici ve ayırt edici temel sözcüklerden biridir. Çeçence'de "Nāna", İnguşça'da "Nana", Udice'de "Nana", Kabadeyce'de "Nāna", Adigece'de ise "Nān" formuyla yer alır.

Kafkasik olmayan komşu dillerdeki en ilginç ödünçlenmesi ise Anadolu Türkçesindedir. Türkî dillerin temel sözcük haznesindeki karşılığı [*ÖG] olmasına rağmen, Anadolu'da onun yerini "Ana" formuyla almış, İstanbul Türkçesine ise "Anne" varyantıyla geçmiştir. Bunun dışında Kuzey Kafkasya coğrafi yakınlığı veya ilişkisi olan bazı Türkî dillerde de benzer ödünçlenme görülür. Böylesinde temel düzeyde gerçekleşen bu sözcük alışverişinin sosyolojik ve antropolojik koşulları ise henüz açıklanabilmiş değildir.

Etkileşimi

Anahita [1]

Kaynakça

  1. Manya Saadi-nejad (2019) "Anāhitā: Transformations of an Iranian Goddess" s.15-30, 76-81