Kono
Kono, Trabzon'un 60 km doğusunda, Of kasabası yakınlarında kurulu üç köyden oluşan bir beldedir.
İsmi
Geçmişte farklı yazılı kaynaklarda "Kono" ve "Kona" şekillerinde geçen, günümüzde de komşu köylerde ve kendi ahalisi arasında her iki şekilde telaffuzu mevcut olan bu ismin orijinal formunun hangisi olduğunu belirlemek güçtür. Bununla birlikte Trabzon çevresinde, bazı erken Osmanlı kayıtlarında [KON-] varyantlarıyla soyadı olarak da görülmesi, her iki halde de yerel bir klan veya kabilenin isminden kaynaklanmış olması ihtimalini öne çıkarır. Ancak sözkökeni ve anlamı şimdilik belirsizdir.[1]
Tarihi
Prokopi'den sonra çok uzun bir süre adı anılmayan bu ücra vadi 1204 yılından itibaren Trabzon İmparatorluğu topraklarına dahil olmuş ve idari birim olarak muhtemelen Sürmene bandonu sınırları içinde yer almıştır. Ancak o dönemden kalan nadir yazılı kayıtlarda da ismine rastlanmaz. Buna rağmen, günümüzde bu vadide varlığı günümüze kadar ulaşabilmiş, Kreol sınıfında sayılabilecek bir yerel Rumca diyalekti, Jüstinyen döneminden itibaren başlatılan Rumlaştırma sürecinin, imparatorluk döneminde önemli mesafe katettiğine dair dilbilimsel izler taşır.
Ogene vadisi ve çevresinin fiilen Osmanlı yönetimi altına girişi, muhtemelen imparatorluğun yıkılışı ve başkent Trabzon'in düşüşünden uzun bir süre sonra gerçekleşebilmiştir. Ücra vadilerde ve sarp yamaçlarda dağınık düzende yerleşik yöre ahalisinin vergi mükellefi olarak kayıt altına alınabilmesi ise çok daha fazla zaman almıştır. Bu nedenledir ki vadinin Aşağı Ogene (Ogene-i Sufla) ve Yukarı Ogene (Ogene-i Ulya) olarak iki ayrı idari birim olarak Osmanlı resmi kayıtlara girmesi, ilk kez ancak 1553 yılında mümkün olabilmiştir. Bu isimlendirmeler, Osmanlı devletinin yıkılışına dek aynı şekilde kullanılmaya devam edilmiştir.[2]
Tavsiyeler
- Nerede Ne Görülür? : Ayene tepesinden kaynak alarak beldenin doğu sınırından akan Salmata Deresi ve üzerindeki isimli adlı şelale, doğa turizmi tutkunları için benzersiz güzellikler sunar. Aynı şekilde Kono merkezi yakınlarındaki İskorum mağarası da keşfetmeye değer bir detaydır.