Torul
Trabzon'un 70 km güneybatısında kurulu bir kasabadır.
İsmi
Yaygın görüş, isminin Antik Yunan Sömürgeciliği döneminde Zenofon'un aynı çevrede "DRİL" adıyla varlığını bildirdiği bir yerli kabile ile ilişkili olduğu yönündedir.[1]
Tarihi
Bir yerleşim yeri ve idari birim olarak bahsinin geçtiği en eski kayıt, Trabzon'dan Erzincan'a giderken 30 Nisan 1404 tarihinde "DORİLE" kalesine ulaştığını rapor eden bir İspanyol diplomata aittir. O dönemde Trabzon İmparatorluğu'na bağlı Orta Haldia eyaletinin idari merkezi olarak Sürmeneli Kavazit ailesine mensup bir valinin yönetimi altında olan Torul, başkentin güneyden gelecek saldırılara karşı savununulması için büyük önem taşımaktaydı. Ziyaret etmek istedikleri Timur'un o sıralarda nerede olduğunu öğrenmek üzere Erzincan'a ulaşmaya çalışan İspanyol elçilere Timur'un elçisi de refakat etmekteydi. Ancak Timur'un elçisi, Kavazit'in geçiş için talep ettiği haraç bedelini ödemeyi reddettiği için hep birlikte uzun bir süre Torul'da alıkonuldular. Ardından istenen ödeme yapılınca serbest bırakıldılar ve bir muhafız birliği eşliğinde Alansa yakınlarındaki sınıra ulaştırıldılar.[2]
Nihayet 1479 yılında teslim olup Osmanlı Sultanlığı idaresine giren Torul, yine Trabzon'a bağlı bir yerleşim olarak varlığını sürdürmüş ve 1486 itibaren de tüm vergi sayımı kayıtlarında aynı konumda ve aynı isimle yer almaya devam etmiştir.[3]
Köyleri
Torul çevresinde, kasaba ile tarihi bağları olan ve günümüze dek varlıklarını devam ettiren en eski köyler; Macara, Cimera, Masura, Matara, Çaka, Herek, Artabel, Coloşana, Koryana, Soryana ve Zermut olarak sıralanabilir.
Tavsiyeler
Kasabanın 17km doğusundadır. Masura mağarası Dolomitik kireçtaşları içerisinde gelişen karstik oluşumlarıyla ön plana çıkan 150m uzunluğunda
Kaynakça
- ↑ Ahmet Mican Zehiroğlu (2000) "Antik Çağlarda Doğu Karadeniz" s.27-33
- ↑ Ahmet Mican Zehiroğlu (2018) "Trabzon İmparatorluğu (3. Cilt)" s.85-92
- ↑ Bilgehan Pamuk (2009) "XVII. Yüzyılın Ortalarında Gümüşhane (Torul) Kazası" s.117