"Yoanni (I.)" sayfasının sürümleri arasındaki fark

Okune sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
("500px|thumb|Yoanni (I.) adına basılmış bir [[Trabzon Asperi.]] '''Yoanni (I.) Azuk Ulu Komnin''' (1235-1238) Trabzon İmparatorlu..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu)
 
 
(Aynı kullanıcının aradaki diğer 13 değişikliği gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
 
[[Dosya:YOANNI-I.jpg|500px|thumb|Yoanni (I.) adına basılmış bir [[Trabzon Asperi]].]]
 
[[Dosya:YOANNI-I.jpg|500px|thumb|Yoanni (I.) adına basılmış bir [[Trabzon Asperi]].]]
'''Yoanni (I.) Azuk Ulu Komnin''' (1235-1238) [[Trabzon İmparatorluğu]]'nun 3. hükümdarıdır.
+
'''Yoanni (I.) Azuk Ulu Komnin''' (?<1214-1238) [[Trabzon İmparatorluğu]]'nun 3. hükümdarıdır.
  
 
==İsim==
 
==İsim==
Kendi dönemindeki [[Rumca]] kayıtlarda adı; ''Ιωάννης Ἀξοῦχος Μέγας Κομνηνός'' olarak geçer. Muhtemelen kendisi de diğer kardeşleri gibi, biri vaftiz adı diğeri Türkçe olan çift ön isme sahipti, ancak kendisinin Türkçe ismi kayıtlarda görünmez.
+
Kendi dönemindeki [[Rumca]] kayıtlarda adı; ''Ιωάννης Ἀξοῦχος Μέγας Κομνηνός'' olarak geçer. Komnin hanedanı geleneğinde, resmi vaftiz adlarına eklenmiş olan ikinci isimler, göbek adı veya anaerkil soyadlarıdır. Yoanni (I.)'nin ikinci adı olan ''"Azuk"'' da anne tarafının soyadıdır.<ref name=":0" />
  
 
==Hayatı==
 
==Hayatı==
Trabzon imparatoru [[Aleksi (I.)]]'nin Türk menşeli  eşi ''Teodara Azuk Hatun'''dan olma en büyük oğlu olarak [[Trabzon]]'da doğdu. Kesin doğum tarihi bilinmemekle birlikte, '''1214''' yılı öncesi olduğu muhakkaktır. <ref name=":0">Ahmet Mican Zehiroğlu (2016) "Trabzon İmparatorluğu" c.2 s.39-41</ref>
+
Trabzon imparatoru [[Aleksi (I.)]]'nin eşi [[Teodora Azuk Hatun]]'dan olma en büyük oğlu olarak [[Trabzon]]'da doğdu.  
  
'''3 Mayıs 1330''' tarihinde veba hastalığından ölen babasının yerine, aynı gün tahta çıktı. Diğer prensleri kendisine karşı kullanarak darbe girişimi planlayanlara karşı, saraydaki en büyük güç olan büyük babaannesi [[Sürika Hatun]]'un desteğini arkasına aldı. Bu süreçte, kendisi gibi [[Çiçek Hatun]]'dan olan erkek kardeşleri [[Mihael Atakutlu|Mihael [Atakutlu]]] ve [[Ğeorgi Akbuga|Ğeorgi [Akbuga]]] öldürüldü, en küçük erkek kardeşi [[Vasilei]] İstanbul'a kaçırıldı. Kız kardeşi [[Anna Anakutlu|Anna [Anakutlu]]] ise bir manastıra verilerek rahibe yapıldı. <ref name=":0" /><ref>Pertev Naili Boratav (1958) "Dede Korkut Hikayelerindeki Tarihi Olaylar ve Kitabın Te'lif Tarihi" s.52</ref>
+
'''1235''' yılında imparator [[Andronik (I.) Gido]]'nun ölümünü ardından tahta çıktı. Türk menşeli olan annesi, [[Doğu Roma İmparatorluğu]] devrinde de Komnin hanedanına yakınlığı ile tanınan ve ordu kademelerinde üst düzey görevler almış olan Azuk ailesinin kızlarından biriydi.<ref name=":0">Ahmet Mican Zehiroğlu (2016) "[https://www.amazon.com.tr/Trabzon-İmparatorluğu-Ahmet-Mican-Zehiroğlu/dp/6054567527/ Trabzon İmparatorluğu (2. Cilt)]" s.39-41</ref>
  
Sonrasında sadece 21 ay süren saltanatından günümüze ulaşabilen yegane yazılı tanıklık ise '''1331''' yılı civarında Trabzon'u ziyaret etmiş bir Ceneviz asilzadesinin notları oldu. Kendisi, ülkeye ve hanedanına ilişkin bazı genel bilgileri sıraladıktan sonra, Trabzonlulara dair kendi izlenimlerini de şu şekilde aktarmıştı:
+
Üç yıl kadar süren saltanatına dair günümüze ulaşan tek bilgi olan ölüm kaydına göre; muhtemelen anne tarafının etkisiyle, atlı sporlara, özellikle de çevgan oyununa oldukça meraklıydı. O devirde tüm Batı Asya ülkelerinde, özellikle saray çevrelerinde, asilzadeler arasında oldukça popüler olan çevgan oyunu epey sert ve ölümcül bir spor dalıydı. Belli ki o yıllarda [[Trabzon]]'da da revaçtaydı ve nitekim kendisi de '''1238''' yılında bir çevgan müsabakasında attan düşüp, ezilerek öldü. Yerini kardeşi [[Manuel (I.)]] aldı.<ref name=":0" />
 
 
 
'''1238''' yılında bir çevgan müsabakasında attan düşüp, ezilerek öldü. Yerini kardeşi [[Manuel (I.)]] aldı. <ref name=":0" />
 
  
 
==Kaynakça==
 
==Kaynakça==
  
 
[[Kategori:Ulu Komnin Hanedanı]]
 
[[Kategori:Ulu Komnin Hanedanı]]

04.55, 6 Şubat 2021 itibarı ile sayfanın şu anki hâli

Yoanni (I.) adına basılmış bir Trabzon Asperi.

Yoanni (I.) Azuk Ulu Komnin (?<1214-1238) Trabzon İmparatorluğu'nun 3. hükümdarıdır.

İsim

Kendi dönemindeki Rumca kayıtlarda adı; Ιωάννης Ἀξοῦχος Μέγας Κομνηνός olarak geçer. Komnin hanedanı geleneğinde, resmi vaftiz adlarına eklenmiş olan ikinci isimler, göbek adı veya anaerkil soyadlarıdır. Yoanni (I.)'nin ikinci adı olan "Azuk" da anne tarafının soyadıdır.[1]

Hayatı

Trabzon imparatoru Aleksi (I.)'nin eşi Teodora Azuk Hatun'dan olma en büyük oğlu olarak Trabzon'da doğdu.

1235 yılında imparator Andronik (I.) Gido'nun ölümünü ardından tahta çıktı. Türk menşeli olan annesi, Doğu Roma İmparatorluğu devrinde de Komnin hanedanına yakınlığı ile tanınan ve ordu kademelerinde üst düzey görevler almış olan Azuk ailesinin kızlarından biriydi.[1]

Üç yıl kadar süren saltanatına dair günümüze ulaşan tek bilgi olan ölüm kaydına göre; muhtemelen anne tarafının etkisiyle, atlı sporlara, özellikle de çevgan oyununa oldukça meraklıydı. O devirde tüm Batı Asya ülkelerinde, özellikle saray çevrelerinde, asilzadeler arasında oldukça popüler olan çevgan oyunu epey sert ve ölümcül bir spor dalıydı. Belli ki o yıllarda Trabzon'da da revaçtaydı ve nitekim kendisi de 1238 yılında bir çevgan müsabakasında attan düşüp, ezilerek öldü. Yerini kardeşi Manuel (I.) aldı.[1]

Kaynakça

  1. 1,0 1,1 1,2 Ahmet Mican Zehiroğlu (2016) "Trabzon İmparatorluğu (2. Cilt)" s.39-41