"Sidiksa" sayfasının sürümleri arasındaki fark
(→Tarih) |
|||
| (Aynı kullanıcının aradaki diğer 28 değişikliği gösterilmiyor) | |||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
| + | [[Dosya:Sidiksa.jpg|500px|thumb|Sidiksa]] | ||
Sidiksa, [[Trabzon]]'un 45 km güneybatısında, [[Haçka]] yakınlarında beş köyden oluşan bir beldedir. | Sidiksa, [[Trabzon]]'un 45 km güneybatısında, [[Haçka]] yakınlarında beş köyden oluşan bir beldedir. | ||
==İsim== | ==İsim== | ||
| − | Sediksa, Sıdiksa şeklinde farklı telaffuzları da görülen adı, bölgede örnekleri yaygın olan [... + K + SA] kalıbındadır. Ancak kök sözcüğü ve bütün olarak anlamı henüz bilinmemektedir. | + | Muhtelif yazılı kayıtlarda Sediksa, Sıdiksa şeklinde farklı telaffuzları da görülen adı, bölgede örnekleri yaygın olan [... + K + SA] kalıbındadır. Ancak kök sözcüğü ve bütün olarak anlamı henüz bilinmemektedir. İsmin anlamını ve kökenini açıklamak üzere [[Halk Etimolojisi|halk etimolojisi]] kapsamında üretilmiş birkaç iddia ise ciddiye alınabilecek nitelikte değildir. |
==Tarih== | ==Tarih== | ||
| − | + | Yakınlarındaki [[Koskarlı Mağarası]]'nda gerçekleştirilen arkeolojik incelemelerde, 13 bin yıl öncesine tarihlendirilen el aleti buluntuları elde edilmiştir. Bu bulgulardan obsidyen olan ikisi Güney Kafkasya tipi, çakmak taşından yapılmış diğer beş tanesi ise Anadolu tipi olarak sınıflandırılmıştır.<ref>Hülya Çalışkan Akgül (2021) "Koskarlı Cave: The First Late Pleistocene /Early Holocene Site in the Eastern Black Sea Region of Turkey" s.1-6</ref><ref>Leman Altuntaş (2021) [https://arkeonews.net/life-in-trabzon-started-in-this-cave-13000-years-ago/ "Life in Trabzon Started in This Cave 13,000 Years Ago"]</ref> | |
| + | |||
| + | [[Trabzon İmparatorluğu|İmparatorluk]] dönemi ve öncesindeki belgelerde ismi geçmeyen Sidiksa'dan bir yerleşim birimi olarak bahseden en eski kayıt '''20 Kasım 1557''' tarihli bir Osmanlı mahkeme tutanağıdır.<ref>Osmanlı Arşivleri "Trabzon Şer'iyye Sicil Defteri h.965" f.39b</ref> | ||
| + | |||
| + | Osmanlı döneminde nüfusu giderek artan ve bulunduğu vadide farklı yönlerde genişleyen yerleşim, ilerleyen yıllarda ''"Abanohor, Kadohor, Sani, Gülcena ve Zelaha"'' isimleriyle beş ayrı köye dönüşmüştür. | ||
| + | |||
| + | ==Tavsiyeler== | ||
| + | |||
| + | *'''Nerede ne görülür? :''' Son yıllarda görgüsüz, denetimsiz çirkin yapılaşma ve [[Taş Ocağı Terörü|taş ocağı terörü]] kaynaklı talan girişimleri nedeniyle doğal güzellikleri tehdit altında olan beldenin yukarı kesimlerindeki coğrafi oluşumlar, özellikle kaya tırmanışı tutkunları için her seviyede mükemmel parkur seçenekleri sunar. | ||
==Kaynakça== | ==Kaynakça== | ||
| + | |||
| + | [[Kategori:Köyler]] | ||
02.44, 19 Mart 2022 itibarı ile sayfanın şu anki hâli
Sidiksa, Trabzon'un 45 km güneybatısında, Haçka yakınlarında beş köyden oluşan bir beldedir.
İsim
Muhtelif yazılı kayıtlarda Sediksa, Sıdiksa şeklinde farklı telaffuzları da görülen adı, bölgede örnekleri yaygın olan [... + K + SA] kalıbındadır. Ancak kök sözcüğü ve bütün olarak anlamı henüz bilinmemektedir. İsmin anlamını ve kökenini açıklamak üzere halk etimolojisi kapsamında üretilmiş birkaç iddia ise ciddiye alınabilecek nitelikte değildir.
Tarih
Yakınlarındaki Koskarlı Mağarası'nda gerçekleştirilen arkeolojik incelemelerde, 13 bin yıl öncesine tarihlendirilen el aleti buluntuları elde edilmiştir. Bu bulgulardan obsidyen olan ikisi Güney Kafkasya tipi, çakmak taşından yapılmış diğer beş tanesi ise Anadolu tipi olarak sınıflandırılmıştır.[1][2]
İmparatorluk dönemi ve öncesindeki belgelerde ismi geçmeyen Sidiksa'dan bir yerleşim birimi olarak bahseden en eski kayıt 20 Kasım 1557 tarihli bir Osmanlı mahkeme tutanağıdır.[3]
Osmanlı döneminde nüfusu giderek artan ve bulunduğu vadide farklı yönlerde genişleyen yerleşim, ilerleyen yıllarda "Abanohor, Kadohor, Sani, Gülcena ve Zelaha" isimleriyle beş ayrı köye dönüşmüştür.
Tavsiyeler
- Nerede ne görülür? : Son yıllarda görgüsüz, denetimsiz çirkin yapılaşma ve taş ocağı terörü kaynaklı talan girişimleri nedeniyle doğal güzellikleri tehdit altında olan beldenin yukarı kesimlerindeki coğrafi oluşumlar, özellikle kaya tırmanışı tutkunları için her seviyede mükemmel parkur seçenekleri sunar.
Kaynakça
- ↑ Hülya Çalışkan Akgül (2021) "Koskarlı Cave: The First Late Pleistocene /Early Holocene Site in the Eastern Black Sea Region of Turkey" s.1-6
- ↑ Leman Altuntaş (2021) "Life in Trabzon Started in This Cave 13,000 Years Ago"
- ↑ Osmanlı Arşivleri "Trabzon Şer'iyye Sicil Defteri h.965" f.39b