"Gorgora" sayfasının sürümleri arasındaki fark

Okune sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
6. satır: 6. satır:
  
 
== Tarih ==
 
== Tarih ==
−
Yerleşim yeri olarak ne zaman iskana açıldığına dair kesin bir bilgi olmamakla birlikte, Of deresi vadisinin en eski köylerinden biri olduğu kesindir. Özellikle köylerin ahalilerinin sülale, kabile ve bazen de etnisite adlarıyla kaydedildiği erken dönem Osmanlı vergi kayıtlarında,
+
Gorgora'ya dair bilgi veren en eski belgelerden biri olan '''1515''' tarihli bir nüfus kaydına göre, o yıllarda tamamı hristiyan köyde '''Serasit''' isimli bir sülale yerleşiktir.<ref>Hasan Umur (1951) "Of Tarihi" s.56</ref> 
  
−
'''1486''' tarihli ilk Osmanlı kayıtlarından itibaren bugünkü adıyla aynı şekilde kayıtlara girmeye başlayan Mapsino köyüne ilişkin nispeten daha detaylı yazılı bilgiler ise bir sonraki yüzyıldan sonra görülmeye başlanır. '''1515''' tarihli [[Trabzon Eyaleti]] tahrir defterine göre Mapsino'da, 1 hane dışında tamamı Hristiyan, toplam 62 hane mevcuttur ve bu hanelerden 34 tanesi “Lazo” olarak kaydedilmiştir.  '''1583''' tarihli tahrir kayıtlarında ise köy nüfusunun belirgin şekilde arttığı görülür. 11 hanesi Müslüman, diğerleri Hristiyan olmak üzere, toplam 115 hane mevcuttur ve bu hanelerden 87 tanesi “Lazo” olarak kaydedilmiştir.  17. yüzyıldan itibaren tamamı Müslüman olan köy, Osmanlı devletinin yıkılışına dek kayıtlarda düzenli olarak yer almaya devam etmiştir.
+
18. ve 19. yüzyıllarda bölgeyi de etkisi altına alan PanHelenist akımların yaygın görülen sonuçlarından biri olarak köyün ismi [[Halk Etimolojisi|halk etimolojisi]] yoluyla [GorgoraS (/ĞorgoraS)] şekline dönüştürülerek, bölgede baskın dil olan [[Rumca]] ile hem semantik hem fonetik açıdan daha uyumlu hale getirilmiştir. (Günümüzde de genellikle, isminin tahrif edilmiş bu şekli kullanılır.) Aynı dönemin Osmanlı nüfus kayıtlarında, köyde yerleşik sülalelerden belli başlıları ''"Ağrali, Galeya, Gurgana, Gurna, Hoş, Hunbal, Kaşan, Kisir, Koda, Kuber, Kuliç, Lik, Pir, Şutur..."'' şeklinde sıralanır.
−
 
 
−
18. ve 19. yüzyıllarda ise bölgeyi de etkisi altına alan PanHelenist akımların yaygın görülen sonuçlarından biri olarak bu isim [[Halk Etimolojisi|halk etimolojisi]] yoluyla [GorgoraS (/ĞorgoraS)] şekline dönüştürülerek, hem semantik hem fonetik açıdan, bölgede baskın dil olan [[Rumca]] ile daha uyumlu hale getirilmiştir. Günümüzde de bu tahrif edilmiş formu yaygınlaşmıştır. Aynı dönemin Osmanlı nüfus kayıtlarında köyde yerleşik görünen sülalelerden belli başlıları ''"Ağrali, Galeya, Gurgana, Gurna, Hoş, Hunbal, Kaşan, Kisir, Koda, Kuber, Kuliç, Lik, Pir, Şutur"'' şekilde sıralanır.
 
  
 
==Kaynakça==
 
==Kaynakça==
  
 
[[Kategori:Köyler]]
 
[[Kategori:Köyler]]

14.41, 31 Mart 2023 tarihindeki hâli

Gorgora'dan bir görünüm. (Foto: Fatmagül Yılmaz)

Gorgora, Trabzon'un 80 km güneydoğusunda, Of Deresi vadisinin yüksek kesimlerinde kurulu bir köydür. Yakın çevresindeki belli başlı diğer yerleşimler; Kadahor kasabası ile Holaysa, Pacan, Şur ve Zeleka köyleridir.

İsim

İlk kez 1486 tarihinden itibaren Osmanlı kayıtlarında[1] "Gorgora" adıyla bahsedilmeye başlanan köy, sonraki yüzyıllarda kayıtlarda[2] da aynı şekilde veya "Ğorğora veya Ğorğore" biçimleriyle görülür. Bu isimlendirmenin aynı asırda bölgede erkek ismi olarak kullanıldığı bilinen "Gorgor"[3] adı ile ilişkili olması kuvvetle muhtemeldir. Sözköken açılımı yerli yer adları formuyla uyumlu olarak [GORGOR+A] şeklindedir.

Tarih

Gorgora'ya dair bilgi veren en eski belgelerden biri olan 1515 tarihli bir nüfus kaydına göre, o yıllarda tamamı hristiyan köyde Serasit isimli bir sülale yerleşiktir.[4]

18. ve 19. yüzyıllarda bölgeyi de etkisi altına alan PanHelenist akımların yaygın görülen sonuçlarından biri olarak köyün ismi halk etimolojisi yoluyla [GorgoraS (/ĞorgoraS)] şekline dönüştürülerek, bölgede baskın dil olan Rumca ile hem semantik hem fonetik açıdan daha uyumlu hale getirilmiştir. (Günümüzde de genellikle, isminin tahrif edilmiş bu şekli kullanılır.) Aynı dönemin Osmanlı nüfus kayıtlarında, köyde yerleşik sülalelerden belli başlıları "Ağrali, Galeya, Gurgana, Gurna, Hoş, Hunbal, Kaşan, Kisir, Koda, Kuber, Kuliç, Lik, Pir, Şutur..." şeklinde sıralanır.

Kaynakça

  1. ↑ Osmanlı Arşivleri, Başbakanlık "Maliyeden Müdevver Defterler" No:828 s.610-720
  2. ↑ Osmanlı Arşivleri, Tapu Kadastro Kuyûd-ı Kadîme "Tahrir Defterleri" No:29 s.175-220
  3. ↑ Tülay Çetinkaya (2006) "1135/1722 Tarihli Sicil Defterine Göre Trabzon'un Sosyal Tarihi" s.208-209
  4. ↑ Hasan Umur (1951) "Of Tarihi" s.56
"https://tr.okune.org/wiki/index.php?title=Gorgora&oldid=4283" adresinden alınmıştır.