Gorgora
Gorgora, Trabzon'un 80 km güneydoğusunda, Of Deresi vadisinin yüksek kesimlerinde kurulu bir köydür. Yakın çevresindeki belli başlı diğer yerleşimler; Kadahor kasabası ile Holaysa, Pacan, Şur ve Zeleka köyleridir.
İsim
İlk kez 1486 tarihinden itibaren Osmanlı kayıtlarında[1] "Gorgora" adıyla bahsedilmeye başlanan köy, sonraki yüzyıllarda kayıtlarda[2] da aynı şekilde veya "Ğorğora veya Ğorğore" biçimleriyle görülür. Bu isimlendirmenin aynı asırda bölgede erkek ismi olarak kullanıldığı bilinen "Gorgor" adı ile ilişkili olması kuvvetle muhtemeldir. Sözköken açılımı yerli yer adları formuyla uyumlu olarak [GORGOR+A] şeklindedir. 18. ve 19. yüzyıllarda ise bölgeyi de etkisi altına alan PanHelenist akımların yaygın görülen sonuçlarından biri olarak bu isim halk etimolojisi yoluyla [GorgoraS (/ĞorgoraS)] şekline dönüştürülerek, hem semantik hem fonetik açıdan, bölgede baskın dil olan Rumca ile daha uyumlu hale getirilmiştir. Günümüzde de bu tahrif edilmiş formu yaygınlaşmış durumdadır.
Tarih
Yerleşim yeri olarak ne zaman iskana açıldığına dair kesin bir bilgi olmamakla birlikte, Of deresi vadisinin en eski köylerinden biri olduğu kesindir. Özellikle köylerin ahalilerinin sülale, kabile ve bazen de etnisite adlarıyla kaydedildiği erken dönem Osmanlı vergi kayıtlarında,
1486 tarihli ilk Osmanlı kayıtlarından itibaren bugünkü adıyla aynı şekilde kayıtlara girmeye başlayan Mapsino köyüne ilişkin nispeten daha detaylı yazılı bilgiler ise bir sonraki yüzyıldan sonra görülmeye başlanır. 1515 tarihli Trabzon Eyaleti tahrir defterine göre Mapsino'da, 1 hane dışında tamamı Hristiyan, toplam 62 hane mevcuttur ve bu hanelerden 34 tanesi “Lazo” olarak kaydedilmiştir. [3] 1583 tarihli tahrir kayıtlarında ise köy nüfusunun belirgin şekilde arttığı görülür. 11 hanesi Müslüman, diğerleri Hristiyan olmak üzere, toplam 115 hane mevcuttur ve bu hanelerden 87 tanesi “Lazo” olarak kaydedilmiştir. 17. yüzyıldan itibaren tamamı Müslüman olan köy, Osmanlı devletinin yıkılışına dek kayıtlarda düzenli olarak yer almaya devam etmiştir.
18. ve 19. yüzyıl nüfus nüfus kayıtlarında köyde yerleşik görünen sülalelerden belli başlıları "Ağrali, Galeya, Gurgana, Gurna, Hoş, Hunbal, Kaşan, Kisir, Koda, Kuber, Kuliç, Lik, Pir, Şutur" şekilde sıralanır.