Yoanni (I.)
Yoanni (I.) Azuk Ulu Komnin (1235-1238) Trabzon İmparatorluğu'nun 3. hükümdarıdır.
İsim
Kendi dönemindeki Rumca kayıtlarda adı; Ιωάννης Ἀξοῦχος Μέγας Κομνηνός olarak geçer. Muhtemelen kendisi de diğer kardeşleri gibi, biri vaftiz adı diğeri Türkçe olan çift ön isme sahipti, ancak kendisinin Türkçe ismi kayıtlarda görünmez.
Hayatı
Trabzon imparatoru Aleksi (I.)'nin Türk menşeli eşi Teodara Azuk Hatun'dan olma en büyük oğlu olarak Trabzon'da doğdu. Kesin doğum tarihi bilinmemekle birlikte, 1214 yılı öncesi olduğu muhakkaktır. [1]
3 Mayıs 1330 tarihinde veba hastalığından ölen babasının yerine, aynı gün tahta çıktı. Diğer prensleri kendisine karşı kullanarak darbe girişimi planlayanlara karşı, saraydaki en büyük güç olan büyük babaannesi Sürika Hatun'un desteğini arkasına aldı. Bu süreçte, kendisi gibi Çiçek Hatun'dan olan erkek kardeşleri Mihael [Atakutlu] ve Ğeorgi [Akbuga] öldürüldü, en küçük erkek kardeşi Vasilei İstanbul'a kaçırıldı. Kız kardeşi Anna [Anakutlu] ise bir manastıra verilerek rahibe yapıldı. [1][2]
Sonrasında sadece 21 ay süren saltanatından günümüze ulaşabilen yegane yazılı tanıklık ise 1331 yılı civarında Trabzon'u ziyaret etmiş bir Ceneviz asilzadesinin notları oldu. Kendisi, ülkeye ve hanedanına ilişkin bazı genel bilgileri sıraladıktan sonra, Trabzonlulara dair kendi izlenimlerini de şu şekilde aktarmıştı:
1238 yılında bir çevgan müsabakasında attan düşüp, ezilerek öldü. Yerini kardeşi Manuel (I.) aldı. [1]