Livera

Livera, Maçka

Livera, Trabzon'un 25 km güneyinde, Maçka yakınlarında bir köydür.

İsim

Geçmiş devirlerde görülen "Divera/ Vivera/ Livera" şeklindeki farklı yazılışları, aynı bölgede benzerlerine rastlanan "-ERA" sonekli yerleşim yeri adlarıyla uyumlu görünür. Ancak muhtemelen yerli kökenli olan bu adın sözkökü veya anlamı henüz bilinmemektedir.

Tarih

Trabzon İmparatorluğu dönemi belgelerinde Duvera adıyla bahsi geçer. Köye dair en eski atıf 1222 yılında gerçekleşen bir savaşa dair, bir sonraki yüzyıl içinde kayda geçirilen aktarımlardır. İmparator Aleksi (III.) tarafından 1364 yılında çıkarılmış bir fermanda da tüm gelirleri ve vergi mükellefleri ile birlikte Sumela Manastırı hizmetine vakfedildiği görülür. Osmanlı Sultanlığı egemenliği döneminde 1515 yılından itibaren yazılı kayıtlarda ismi sırasıyla "Divera, Vivera, Livera" şekillerinde bir dönüşüme uğramıştır. Kilise ve ruhban sınıfının köy üzerindeki tahakkümünde ise bir değişiklik olmamış, Osmanlı döneminin sonuna dek aynı şekilde devam etmiştir.

Livera Gözetleme Kulesi (14. yüzyıl)

Tavsiyeler

Nerede Ne Görülür?

• Livera Gözetleme Kulesi: Köy yakınlarında kalıntıları görülebilecek olan bu tarihi eser, Trabzon İmparatorluğu döneminde yaygın olarak kullanılmış savunma yapılarından biridir. Bu tip gözetleme kuleleri kendi aralarında sesle veya ateş ışığı gibi görsel yöntemlerle haberleşerek hızlı bir iletişim ağı oluştururlardı. Bu kuleyle başkent arasındaki doğrudan iletişim ise muhtemelen eğitimli posta kuşları ile gerçekleşmekteydi. Zira İpek Yolu'nun Bayburt-Trabzon ana güzergahındaki önemli geçiş yerlerinden biri olan vadiye hakim konumu, aynı yolun askeri saldırılar için de kullanılması nedeniye başkentin savunması açısından oldukça önemliydi.
• Livera Köyü Özel Kütüphanesi: Trabzon tarihi üzerine araştırmaları ile tanınan yazar İlyas Karagöz'ün 7000 civarında kitabına ev sahipliği yapan ve kitapseverlere açık tutulan bir kültür mirasıdır.
• Livera Kalandar Festivali: Her yıl 13 Ocak günü köy içinde düzenlenen Kalandar eğlenceleri, otantik görüntüleriyle büyük ilgi çekmektedir.

Önemli Kişiler

• Ğeorgi Amiruç (? <1410–1470> ?) Stratejist, diplomat, filozof, hezarfen.
• İlyas Karagöz (1933-2013) Yazar.