Maçahel

Maçahel vadisi.

Batum şehrinin 20 km güneydoğusunda, aynı adı taşıyan bir vadi ve çevresini kapsayan bir beldedir. Maçahel deresi boyunca uzanan vadinin her iki yakasına yayılmış 20 civarında köyden oluşur.

İsim

Bulunduğu coğrafyada örnekleri yaygın olan [M(A)-...-EL] yapılı Kolh kökenli yer adları ile uyumludur. Ancak henüz ismin kök kısmına ve dolayısıyla anlamına ilişkin makul bir açıklama bulunmamaktadır.

Tarih

Konum olarak kadim Kolhis coğrafyasının orta kesiminde yer alır. Ancak yer aldığı vadinin ulaşılması güç bir yer olması, belki de nadiren de olsa dahil olduğu en eski tarihi kayıtlardaki ismini tespit etmeyi zorlaştırır. 13. ve 15. yüzyıllar arasında Trabzon İmparatorluğu'nun vassalları olarak aynı çevrede hüküm sürmüş iki komşu prenslik olan Guria ve Sameskha arasındaki sınır, yaklaşık olarak Maçahel vadisinin bulunduğu yere denk gelir. 16. yüzyıldan itibaren Osmanlı Sultanlığı egemenliğine giren Maçahel, günümüzdeki ismiyle bu dönemin resmi kayıtlarında daha sık anılmaya başlamıştır.

1878 yılında Osmanlı-Rus savaşı sırasında büyük bir yıkıma uğramış, Rusya'nın egemenliği altına girişini takiben de ahalisi Osmanlı topraklarına göçe zorlanmıştır. Bu süreçte vadi önemli ölçüde insansızlaşmış ve Maçahel yerlilerinin büyük bir kısmı Ünye, Vona ve Tirebolu çevresine yerleştirilmiştir.

Doğal Çevre

Vadiye hayat veren Maçahel deresi, çevresini kuşatan Karçal dağlarının doruklarından beslenir. Arazini yaklaşık %70’i ormanlarla ve meyve ağaçları ile kaplıdır. Kolhis subtropikal ikliminin doğal botanik zenginliğini bünyesinde koruyabilmiş nadide bir doğa tarihi müzesi gibidir. Ormanları, yaşları asırlar ölçülen balta değmemiş yaşlı ağaçlar ve endemik bitki türleriyle doludur.

Bu haliyle coğrafi izolasyonu sayesinde, doğal eko sistemi modern yağma süreçlerinden kurtulabilmeyi başarabilmiş nadir bölgelerden biri olarak kabul edilir. Eğitim ve bilinç düzeyi çok yüksek olan yerli ahalisinin bu yöndeki kararlı organize direnci de bunda önemli bir etken olmuştur.

Maral şelalesi.

Tavsiyeler

• Nerede ne görülür? : Dört bir yanı görülmeye değer güzelliklerle bezeli olan Maçahel'de özellikle 63m yüksekten akan görkemli Maral Şelalesi ziyaret edilmeden geçilmemesi gereken nadide bir köşedir.

• Nerede ne alınır? : Vadi boyunca yamaçlarda kurulu kovanlarda üretilen yerel ballar benzersizdir. Özellikle kestane balları en üst düzey kalitededir.

• Nerede ne yenilir? : Yöreye özgü birçok farklı yemek arasında öne çıkan Malakto ve yerel bir hamur işi olan Silor mutlaka tadılmalıdır. Ayrıca dere boyunca farklı noktalarda kurulu butik işletmelerde her zaman bolca bulunabilen taze alabalık da uygun tercihlerinden biri olabilir.

• Nerede kalınır? : Yerel mimari ile uyumlu, vadinin tabiatı ile barışık Tema Vakfı Konukevi, en azından müşterisi olunarak ödüllendirilmesi gereken bir tesistir. Vadinin orta kesimlerindeki Hertvis köyünde kurulu olan konukevi, köy sakinleri tarafından işletilmektedir.